Het museum stelt echter dat het op voorhand niet wist dat het schilderij er zo zou uitzien en dat het niet past in de context van het Belvuemuseum.
Op het bewuste portret worden koning Boudewijn en koningin Fabiola voorgesteld in een idyllische rozentuin. Op de voorgrond staan vier gemuilkorfde honden, klaar om aan te vallen. Kunstenares Greet Van Autgaerden (33) wilde met haar schilderij de 'gouden kooi' schetsen waarin het koninklijke echtpaar zich bevond: "De koning en de koningin zijn opgesloten in een rozentuin waar ze niet uit kunnen. De gemuilkorfde honden staan symbool voor het feit dat het vorstenpaar niet mag communiceren met de buitenwereld."
Het werk van Van Autgaerden werd ruim een maand geleden geselecteerd voor de tentoonstelling M'as tu vu, een project van het Belvuemuseum in samenwerking met Amuseevous om jonge kunstenaars een podium te geven. Toen was er nog sprake van een totaalconcept met drie schilderijen, maar door omstandigheden moest men van locatie veranderen en was er nog maar plaats voor één schilderij. "Toen heb ik besloten de honden toe te voegen, zodat het werk op zichzelf kon staan", zegt Van Autgaerden.
Het museum echter was daarvan niet op de hoogte tot de dag voor de opening op Museum Night Fever, afgelopen zaterdag. Zij waren allerminst tevreden met de aanpassing van de kunstenares. "Ik heb hen toen proberen duidelijk te maken wat de betekenis van de honden was, maar ik kreeg als antwoord dat 'het niet geweten mag zijn dat de koning en de koningin niet vrijelijk mogen praten'." Bovendien, zo liet het museum weten, waren de honden "te agressief" en "te shockerend" om bij het vorstenpaar te zetten. "Om diplomatieke redenen" kon het schilderij niet weerhouden worden.
Het museum zegt echter dat er van censuur geen sprake is, dat de context alleen "niet opportuun" was om het doek te hangen. "Voor de opening van Museum Night Fever, waar vooral jongeren op afkomen, kon het schilderij wel", zegt Marie Tastever, medewerkster van het Belvuemuseum, "maar het normale doelpubliek van het Belvuemuseum is ouder en vaak erg royalistisch. Voor hen kan het schilderij shockerend zijn."
Van Autgaerden werd gevraagd het schilderij aan te passen, wat ze deed. Op de tweede versie zijn de hoofden van de honden met 'censuurblokjes' onzichtbaar gemaakt. Reactie van het museum: te duidelijk gecensureerd. Ondertussen was het echter te laat om nog aanpassingen te doen, dus besloot men het schilderij voor Museum Night Fever te laten hangen, zij het met een doek gespannen over het deel met de honden. De dag nadien werd het verwijderd. "Ik heb toen nog de keuze gekregen de blokjes tot onderaan door te trekken, zodat niemand zou merken dat het gecensureerd was, maar dat heb ik geweigerd", zegt Van Autgaerden.
De kunstenares is erg teleurgesteld over haar ervaring met het museum maar ziet er ook de humor van in: "Het is ergens wel ironisch dat ze door mijn werk te censureren bewijzen dat wat ik met mijn schilderij had willen zeggen, waar is: dat de koning en de koningin alleen maar idyllisch en gelukkig moeten zijn, en ook zo moeten worden voorgesteld. Dat over de inhoud niets mag geweten zijn."
Volgens Van Autgaerden is het de Koninklijke Stichting die achter de verwijdering van haar schilderij zit. "Niets van", zeggen ze bij het Fonds Belvue, dat beheerd wordt door de Koning Boudewijnstichting, "de Stichting heeft al jaren geen inspraak meer in wat wel en wat niet in het museum komt te hangen."
"Bij elke tentoonstelling moet je kijken naar de context", zegt Isabel Lowyck, coördinator van Amuseevous. "Het schilderij op zich vind ik heel mooi, maar het past gewoon niet in de context van het Belvuemuseum. We moeten het vaste publiek van dat museum ook niet wegjagen." (Tina De Gendt)
bericht De morgen : maandag 3 maart 2008
